Merhaba özellikle Tuğkan abinin son videolarından sonra forum üzerinde karides beslemek isteyip bu konu hakkında konu açan arkadaşların sayısı bir hayli çoğaldı. Bende herkesin iyi kötü yararlanıp aklındaki sorulara yanıt bulması için temel düzeyde bir karides rehberi hazırlamak istedim. Umarım faydalı olur.
İDEAL AKVARYUM BOYUTU:
Sağlıklı bir karides akvaryumu kurmak için minimum 20lt bir akvaryuma ihtiyacınız olacaktır. Karidesler için bana göre ideal ölçü 30-60lt arasıdır. Canlıların sağlığı için ise 30 litreden küçük bir akvaryumu ve zaten karidesler son derece küçük oldukları için seyir zevki açısından 60lt'den fazla olmaması tavsiyemdir.
TABAN MALZEMESİ SEÇİMİ:
Neocardinia türü karidesler için her türlü salınım yapmayan nötr toprağı kullanabilirsiniz. En kolay ve ucuz bulabileceğiniz bazalt kırığı kum ve dere kumudur. Çok ince taneli lav kırığı bulabilirseniz onu da kullanabilirsiniz fakat lav kırıkları çoğunlukla iri taneli oldukları için artık yemler hızlı bir şekilde dibe çökecek ve suyunuzu bozacaktır. Bu saydığım kumlara ek olarak benimde kullandığım ve yıllarını karides hobisine vermiş abileriminde kullanıp, önerdiği taban malzemesi ömrü bitmiş aktif topraktır. Ömrü bitmiş toprağın karides renklenmesi ve gelişiminde daha iyi olduğu söyleniyor tabi bu ne kadar doğrudur orası tartışılır. Cardinia türü karidesler içinse aktif toprak kullanmak gerekir.
HANGİ BİTKİLERİ ALMALIYIM?
Bu tamamen öznel bir konu olmakla birlikte karides akvaryumlarında gübre ve co2 verilmemesi gerektiği için kolay tür bitkiler seçilmeli bunlara örnek olarak zeytin,bacopa,gül,eleodea,tilki kuyruğu,tütün,limon,çınar, subulata, Java Fern, Anubias türleri, bucephalandra türleri örnek olarak verilebilir tabi bu liste uzadıkça uzar.
Bu köklü bitkilere ek olarak su üstü bitkileri ve moss türleri de olabilir özellikle mosslar her karides akvaryumunda olmalı. Tür olarak;
Su üstü bitkisi: Salvinia Natans, Salvinia Cucullata, Su Mercimeği, Frogbit, Pistia...
Moss: Christmass, Mini Christmass, Pelia, Fissidens, Erect, Peacock, Java, Spiky, Triangle, Pilo, Flame, Weeping, Taiwan, Brazil, Riccia... Mossların bazıları co2 takviyesi gerektirdiği için her akvaryuma uygun değildir. Hookericaea, Tetragonum ve red moss bunlardan bazılarıdır.
KARİDESLE BİRLİKTE BALIK BESLENİR Mİ?
Şahsi düşüncem karideslerin yanında sadece salyangozların olması illa balık eklenicek ise sadece otocinculus affinis olabileceğidir. Bunlar dışında hiçbir türün karides ile beslenmemesi gerektiğini düşünüyorum. Yine de başka balık istiyorum derseniz de ember tetra, sivrisinek rasbora, pigme çöpçü gibi küçük ve karidesleri yutamayacak türler olabilir.
SU DEĞİŞİMİ VE AKVARYUM BAKIMI:
Neocardinia akvaryumlarında hem ilk kurulumda hemde daha sonraki su değişimlerinde dinlenmiş çeşme suyu ya da hazır su kullanabilirsiniz. Çeşme suyu kullanacaksanız ne kadar dinlendirilmiş olsa bile yine de şebeke sularına kloramin gibi uçucu olmayan kimyasallar ve ağır metaller olabileceği için size tavsiyem 1 tane su düzenleyicisi edinmeniz olacaktır. Karides akvaryumlarında kurulumdan sonra ilk 1 ay boyunca haftalık %20-30 civarında daha sonrasında ise 15 günde bir %20-30 civarında su değişimi yapılması gerekir hatta ilk 8-9 ay sonunda ayda 1 kez su değişimi yapıp sadece haftalık olarak eksilen suyu yenilemeniz yeterli ve daha iyi olacaktır çünkü karidesler doğaları gereği berrak ve pırıl pırıl bir akvaryum yerine yosunlaşma oluşmuş eski bir sudan oluşan akvaryumu daha çok severler. Karideslerin beslenmesinin büyük bir bölümünü görünmeyen mikroorganizmalar ve algler oluşturur yani akvaryum camları ne kadar yosunluysa karidesler için o kadar iyi olacaktır tabi bu durum görsel zevki bozacağı için sadece ön camı ya da tavsiye etmesemde ön ve yan camları ayda 1 kez temiz bir bulaşık süngeri ile temizleyebilirsiniz. Ve karides akvaryumlarında kesinlikle ve kesinlikle DİP ÇEKİMİ YAPILMAZ. Çünkü dip çekimi esnasında başta yavru karidesler olmak üzere karidesleri de fark etmeden çekebilirsiniz.
KARİDES AKVARYUMUNDA KULLANILMASI GEREKEN MALZEMELER:
Her karides akvaryumunda olması gereken malzemeler şu şekildedir;
-Pipo Filtre: Filtre olarak pipo filtre karides akvaryumlarının vazgeçilmezidir. Hem karidesleri çekmez, hemde üzerinde oluşan bakteriler ile karideslere 7/24 besin kaynağı oluşturur.
-Taban Malzemesi: Karidesler kumsuz bir akvaryumda strese girecektir. Buda karides ölümlerine ve çeşitli hastalıklara sebep olabilir. Ayrıca kum bakteri tutması açısından da önemlidir.
-Moss Türleri ve Bitkiler: Karideslerin kabuk değişimi ve yumurta salma esnasında saklanacak olanları olması gerekir bu konuda en iyi yardımcınız moss ve bitkiler olacaktır.
-Bitki Işığı: Bitki ışığı seçimi bitkilerinizin gelisimi için önemlidir. Kolay bitkiler dediğimiz bitki ve mosslara şerit smd ledler ile bile bakabilirsiniz fakat biraz daha ışık ihtiyacı yüksek bitkiler için daha kaliteli bir bitki armatürü gerekecektir ben kendi akvaryumlarımda sadece armatürk yapımı armatürleri kullandım bu yüzden size farklı markalarda önerilerde bulunamayacağım fakat armatürkten memnunum onu bilin.
Gerek olmasa da kullanılması iyi olacak malzemeler:
Catappa yaprağı: Antibakteriyel özelliği sayesinde suya karışabilecek kimyasallsrın azda olsa etkisini azaltır, üreme iç güdülerini teşvik ettirir, karidesler için devamlı bir besin kaynağıdır özellikle yetişkin karideslerden yem yeme fırsatı bulamayan yavru karidesler için önemli bir besin kaynağıdır. 50lt'ye 1 adet yaprak tavsiye edilir ve ayda 1 değiştirilmesi iyi olur.
Kızılağaç Kozalağı: Suya doğal humik asit salınımı yapar ve pH değerini düşürerek pH'ı sabit tutmayı kolaylaştırır, üremeyi tetikleyici etkisi vardır. 50 Litreye 3-5 adet kozalak önerilir zamanla eriyip akvaryumda kaybolur bittikçe yenisi eklenebilir. Fazla eklenmesi halinde pH'ta ani dalgalanma yaratıp canlılar için sorun yaratabilir.
Isıtıcı: Karides akvaryumlarında eğer oda sıcaklığı gerçekten çok düşük dereceleri görmüyorsa kullanmaya gerek yoktur. Hatta çoğu durumda kullanmamak daha iyidir çünkü karideslerde kışlatma denen bir olay vardır ( yeni başlayan kişilere yapmasını tavsiye etmem). Kışlatma dedigimiz olayda karides akvaryumlarında sıcaklık 4-5 derecelere kadar düşürüldüğü olur. Bunun sebebi kışın üremeyi bırakan dişi karideslerin daha fazla büyümeleri ve tekrar havalar ısındığında ise daha verimli ve sağlıklı bir üreme dönemi geçirmeleridir.
Karides akvaryumlarında kullanılması sakıncalı olan malzemeler.
CO2 ve Her Türlü Gübre: zaten hassas olan karideslerde kesinlikle ve kesinlikle gübre ve co2 kullanılmamalıdır. Sadece gübre kullandığı için bütün kolonisini kaybeden tanıdıklarım var.
BESLENME:
Karidesler siz gözle görmeseniz bile akvaryumda oluşan mikroorganizmalar ve algler ile beslenirler. Akvaryumunuzda catappa yaprağı ve kızılagaç kozalağı da varsa zaten karideslerin akvaryum içinde yiyeceği pek çok besin kaynağı var demektir. Bu yüzden karideslere çok sık besleme yapılmasına gerek yoktur 2 ya da 3 günde bir kez, 1cmden daha küçük bir parça yem yeterli olacaktır. Karideslere sadece bitkisel yem vermek karideslerde protein eksikliğine sebep olur, sadece proteinli yem vermek ise aşırı sık kabuk değişimine sebep olur ve başta beyaz ölüm halkası denen hastalık olmak üzere pek çok hastalığa sebep olur ve karides ölümleri yaşanır bu yüzden sağlıklı bir beslenme için 1 adet proteinli ve 1 adet bitkisel yem edinmek gerekir, ayrıca yavru karidesler için toz baby yem de kullanabilirsiniz. Bu alacağınız yemler mutlaka karideslere özel üretilen yemler olmalıdır çünkü karidesler normal balıklarını yeseler bile tam olarak sindiremezler. Karideslere özel yem üreten firmalar bana göre kalite sırası ile şu şekildedir;
CSF, Glasgarten, Dennerlee, ShrimpsForever
İlk 3'ü yurt dışından ithal gelen yemler olduğu için ne kadar kaliteli bile olsalar fiyatları da o kadar tuzludur. ShrimpsForever ise türkiyede üretim yapan bir firma olduğu icin fiyatları nispeten daha uygundur.
Hazır yemler dışında karideslere 5dk haşlayarak evde taze sebze ve yapraklardan da verebilirsiniz. Kullanılabilecek bazı sebze ve yapraklar şunlardır;
-Dut Yaprağı
-Isırgan otu
-Kabak
-Ispanak
-Karahindiba bunlar dışında da bazı besinler verilebilir şu an tam olarak aklına gelmiyor hepsi konu altına daha sonra tekrar yazarım.
HERŞEY HAZIR AKVARYUMU NASIL KURMAM GEREKİR?
Adım Adım akvaryumu kurarken yapılması gereken, en azından benim yaptığım aşamalar şu şekilde.
1. Akvaryum için uygun bir yer ayarlamak ve altına strafor ve kaydırmaz koymak.
2. Elimde varsa akvaryum tabanına kumun altına baby yem ve mineral powder eklemek her ikisindende 1 çay kaşığı kadar ekledim. Sizde yoksa eklemenize gerek yok.
3. Kumu yavaş bir şekilde akvaryuma dökmek ve iatenilen şekilde düzeltmek.
4. Filtre ve diğer malzemelerin uygun bir konuma yerleştirilmesi.
5. Bitkilerin kuma dikilmesi.
6. Kumun üstüne bir tabak koyarak suyu yavaşça akvaryuma eklemek.
7. Uygun dozajda bakteri kültürü eklemesi yapmak.
8. Elinizde varsa döngünün daha hızlı oluşması için elma salyangozu ya da ramshorn salyangozu eklemek.
9. Filtre ve Armatürü çalıştırmak
10. Yaklaşık 1 ay boyunca akvaryuma salyangozdan başka canlı eklemeden döngünün oluşmasını beklemek. Bu 1 aylık süreçte haftalık %25 su değişimi yapmak.
11. 1 ay sonunda karidesleri aşılama yaparak akvaryuma eklemek ve eklenilen ilk gün yemleme yapmamak ve ışığı acmamak.
12. Artık normal düzene dönülebilir 2 günde 1 yemleme ve düzenli su değişimi.
Örnek bir kurulum;
İDEAL AKVARYUM BOYUTU:
Sağlıklı bir karides akvaryumu kurmak için minimum 20lt bir akvaryuma ihtiyacınız olacaktır. Karidesler için bana göre ideal ölçü 30-60lt arasıdır. Canlıların sağlığı için ise 30 litreden küçük bir akvaryumu ve zaten karidesler son derece küçük oldukları için seyir zevki açısından 60lt'den fazla olmaması tavsiyemdir.
TABAN MALZEMESİ SEÇİMİ:
Neocardinia türü karidesler için her türlü salınım yapmayan nötr toprağı kullanabilirsiniz. En kolay ve ucuz bulabileceğiniz bazalt kırığı kum ve dere kumudur. Çok ince taneli lav kırığı bulabilirseniz onu da kullanabilirsiniz fakat lav kırıkları çoğunlukla iri taneli oldukları için artık yemler hızlı bir şekilde dibe çökecek ve suyunuzu bozacaktır. Bu saydığım kumlara ek olarak benimde kullandığım ve yıllarını karides hobisine vermiş abileriminde kullanıp, önerdiği taban malzemesi ömrü bitmiş aktif topraktır. Ömrü bitmiş toprağın karides renklenmesi ve gelişiminde daha iyi olduğu söyleniyor tabi bu ne kadar doğrudur orası tartışılır. Cardinia türü karidesler içinse aktif toprak kullanmak gerekir.
HANGİ BİTKİLERİ ALMALIYIM?
Bu tamamen öznel bir konu olmakla birlikte karides akvaryumlarında gübre ve co2 verilmemesi gerektiği için kolay tür bitkiler seçilmeli bunlara örnek olarak zeytin,bacopa,gül,eleodea,tilki kuyruğu,tütün,limon,çınar, subulata, Java Fern, Anubias türleri, bucephalandra türleri örnek olarak verilebilir tabi bu liste uzadıkça uzar.
Bu köklü bitkilere ek olarak su üstü bitkileri ve moss türleri de olabilir özellikle mosslar her karides akvaryumunda olmalı. Tür olarak;
Su üstü bitkisi: Salvinia Natans, Salvinia Cucullata, Su Mercimeği, Frogbit, Pistia...
Moss: Christmass, Mini Christmass, Pelia, Fissidens, Erect, Peacock, Java, Spiky, Triangle, Pilo, Flame, Weeping, Taiwan, Brazil, Riccia... Mossların bazıları co2 takviyesi gerektirdiği için her akvaryuma uygun değildir. Hookericaea, Tetragonum ve red moss bunlardan bazılarıdır.
KARİDESLE BİRLİKTE BALIK BESLENİR Mİ?
Şahsi düşüncem karideslerin yanında sadece salyangozların olması illa balık eklenicek ise sadece otocinculus affinis olabileceğidir. Bunlar dışında hiçbir türün karides ile beslenmemesi gerektiğini düşünüyorum. Yine de başka balık istiyorum derseniz de ember tetra, sivrisinek rasbora, pigme çöpçü gibi küçük ve karidesleri yutamayacak türler olabilir.
SU DEĞİŞİMİ VE AKVARYUM BAKIMI:
Neocardinia akvaryumlarında hem ilk kurulumda hemde daha sonraki su değişimlerinde dinlenmiş çeşme suyu ya da hazır su kullanabilirsiniz. Çeşme suyu kullanacaksanız ne kadar dinlendirilmiş olsa bile yine de şebeke sularına kloramin gibi uçucu olmayan kimyasallar ve ağır metaller olabileceği için size tavsiyem 1 tane su düzenleyicisi edinmeniz olacaktır. Karides akvaryumlarında kurulumdan sonra ilk 1 ay boyunca haftalık %20-30 civarında daha sonrasında ise 15 günde bir %20-30 civarında su değişimi yapılması gerekir hatta ilk 8-9 ay sonunda ayda 1 kez su değişimi yapıp sadece haftalık olarak eksilen suyu yenilemeniz yeterli ve daha iyi olacaktır çünkü karidesler doğaları gereği berrak ve pırıl pırıl bir akvaryum yerine yosunlaşma oluşmuş eski bir sudan oluşan akvaryumu daha çok severler. Karideslerin beslenmesinin büyük bir bölümünü görünmeyen mikroorganizmalar ve algler oluşturur yani akvaryum camları ne kadar yosunluysa karidesler için o kadar iyi olacaktır tabi bu durum görsel zevki bozacağı için sadece ön camı ya da tavsiye etmesemde ön ve yan camları ayda 1 kez temiz bir bulaşık süngeri ile temizleyebilirsiniz. Ve karides akvaryumlarında kesinlikle ve kesinlikle DİP ÇEKİMİ YAPILMAZ. Çünkü dip çekimi esnasında başta yavru karidesler olmak üzere karidesleri de fark etmeden çekebilirsiniz.
KARİDES AKVARYUMUNDA KULLANILMASI GEREKEN MALZEMELER:
Her karides akvaryumunda olması gereken malzemeler şu şekildedir;
-Pipo Filtre: Filtre olarak pipo filtre karides akvaryumlarının vazgeçilmezidir. Hem karidesleri çekmez, hemde üzerinde oluşan bakteriler ile karideslere 7/24 besin kaynağı oluşturur.
-Taban Malzemesi: Karidesler kumsuz bir akvaryumda strese girecektir. Buda karides ölümlerine ve çeşitli hastalıklara sebep olabilir. Ayrıca kum bakteri tutması açısından da önemlidir.
-Moss Türleri ve Bitkiler: Karideslerin kabuk değişimi ve yumurta salma esnasında saklanacak olanları olması gerekir bu konuda en iyi yardımcınız moss ve bitkiler olacaktır.
-Bitki Işığı: Bitki ışığı seçimi bitkilerinizin gelisimi için önemlidir. Kolay bitkiler dediğimiz bitki ve mosslara şerit smd ledler ile bile bakabilirsiniz fakat biraz daha ışık ihtiyacı yüksek bitkiler için daha kaliteli bir bitki armatürü gerekecektir ben kendi akvaryumlarımda sadece armatürk yapımı armatürleri kullandım bu yüzden size farklı markalarda önerilerde bulunamayacağım fakat armatürkten memnunum onu bilin.
Gerek olmasa da kullanılması iyi olacak malzemeler:
Catappa yaprağı: Antibakteriyel özelliği sayesinde suya karışabilecek kimyasallsrın azda olsa etkisini azaltır, üreme iç güdülerini teşvik ettirir, karidesler için devamlı bir besin kaynağıdır özellikle yetişkin karideslerden yem yeme fırsatı bulamayan yavru karidesler için önemli bir besin kaynağıdır. 50lt'ye 1 adet yaprak tavsiye edilir ve ayda 1 değiştirilmesi iyi olur.
Kızılağaç Kozalağı: Suya doğal humik asit salınımı yapar ve pH değerini düşürerek pH'ı sabit tutmayı kolaylaştırır, üremeyi tetikleyici etkisi vardır. 50 Litreye 3-5 adet kozalak önerilir zamanla eriyip akvaryumda kaybolur bittikçe yenisi eklenebilir. Fazla eklenmesi halinde pH'ta ani dalgalanma yaratıp canlılar için sorun yaratabilir.
Isıtıcı: Karides akvaryumlarında eğer oda sıcaklığı gerçekten çok düşük dereceleri görmüyorsa kullanmaya gerek yoktur. Hatta çoğu durumda kullanmamak daha iyidir çünkü karideslerde kışlatma denen bir olay vardır ( yeni başlayan kişilere yapmasını tavsiye etmem). Kışlatma dedigimiz olayda karides akvaryumlarında sıcaklık 4-5 derecelere kadar düşürüldüğü olur. Bunun sebebi kışın üremeyi bırakan dişi karideslerin daha fazla büyümeleri ve tekrar havalar ısındığında ise daha verimli ve sağlıklı bir üreme dönemi geçirmeleridir.
Karides akvaryumlarında kullanılması sakıncalı olan malzemeler.
CO2 ve Her Türlü Gübre: zaten hassas olan karideslerde kesinlikle ve kesinlikle gübre ve co2 kullanılmamalıdır. Sadece gübre kullandığı için bütün kolonisini kaybeden tanıdıklarım var.
BESLENME:
Karidesler siz gözle görmeseniz bile akvaryumda oluşan mikroorganizmalar ve algler ile beslenirler. Akvaryumunuzda catappa yaprağı ve kızılagaç kozalağı da varsa zaten karideslerin akvaryum içinde yiyeceği pek çok besin kaynağı var demektir. Bu yüzden karideslere çok sık besleme yapılmasına gerek yoktur 2 ya da 3 günde bir kez, 1cmden daha küçük bir parça yem yeterli olacaktır. Karideslere sadece bitkisel yem vermek karideslerde protein eksikliğine sebep olur, sadece proteinli yem vermek ise aşırı sık kabuk değişimine sebep olur ve başta beyaz ölüm halkası denen hastalık olmak üzere pek çok hastalığa sebep olur ve karides ölümleri yaşanır bu yüzden sağlıklı bir beslenme için 1 adet proteinli ve 1 adet bitkisel yem edinmek gerekir, ayrıca yavru karidesler için toz baby yem de kullanabilirsiniz. Bu alacağınız yemler mutlaka karideslere özel üretilen yemler olmalıdır çünkü karidesler normal balıklarını yeseler bile tam olarak sindiremezler. Karideslere özel yem üreten firmalar bana göre kalite sırası ile şu şekildedir;
CSF, Glasgarten, Dennerlee, ShrimpsForever
İlk 3'ü yurt dışından ithal gelen yemler olduğu için ne kadar kaliteli bile olsalar fiyatları da o kadar tuzludur. ShrimpsForever ise türkiyede üretim yapan bir firma olduğu icin fiyatları nispeten daha uygundur.
Hazır yemler dışında karideslere 5dk haşlayarak evde taze sebze ve yapraklardan da verebilirsiniz. Kullanılabilecek bazı sebze ve yapraklar şunlardır;
-Dut Yaprağı
-Isırgan otu
-Kabak
-Ispanak
-Karahindiba bunlar dışında da bazı besinler verilebilir şu an tam olarak aklına gelmiyor hepsi konu altına daha sonra tekrar yazarım.
HERŞEY HAZIR AKVARYUMU NASIL KURMAM GEREKİR?
Adım Adım akvaryumu kurarken yapılması gereken, en azından benim yaptığım aşamalar şu şekilde.
1. Akvaryum için uygun bir yer ayarlamak ve altına strafor ve kaydırmaz koymak.
2. Elimde varsa akvaryum tabanına kumun altına baby yem ve mineral powder eklemek her ikisindende 1 çay kaşığı kadar ekledim. Sizde yoksa eklemenize gerek yok.
3. Kumu yavaş bir şekilde akvaryuma dökmek ve iatenilen şekilde düzeltmek.
4. Filtre ve diğer malzemelerin uygun bir konuma yerleştirilmesi.
5. Bitkilerin kuma dikilmesi.
6. Kumun üstüne bir tabak koyarak suyu yavaşça akvaryuma eklemek.
7. Uygun dozajda bakteri kültürü eklemesi yapmak.
8. Elinizde varsa döngünün daha hızlı oluşması için elma salyangozu ya da ramshorn salyangozu eklemek.
9. Filtre ve Armatürü çalıştırmak
10. Yaklaşık 1 ay boyunca akvaryuma salyangozdan başka canlı eklemeden döngünün oluşmasını beklemek. Bu 1 aylık süreçte haftalık %25 su değişimi yapmak.
11. 1 ay sonunda karidesleri aşılama yaparak akvaryuma eklemek ve eklenilen ilk gün yemleme yapmamak ve ışığı acmamak.
12. Artık normal düzene dönülebilir 2 günde 1 yemleme ve düzenli su değişimi.
Örnek bir kurulum;
