Yaban arısı nedir? Yaban arısı ve arı aynı mıdır?

0959kedi

Majör
Yardımsever
Tespit Uzmanı
Rehberkolik
Üye
Katılım
29 Şub 2024
Mesajlar
394
Çözümler
56
Tepkime puanı
585
Yaban arısı(wasp) nedir? Yaban arısının bilimsel adı nedir? Yaban arıları taksonomik olarak ayrı bir taksonda ayrılmazlar. Yaban arıları, yaprak arılarının, karıncaların ve arıların da bulunduğu Zar Kanatlılar (Hymenoptera) takımındandır. Zar Kanatlılar (Hymenoptera) takımı genelde ikiye ayrılır İnce Belli Zar Kanatlılar (Apocrita) alt takımı ve Yaprak arıları / Kalın Belli Zar Kanatlılar (Symphyta) alt takımı.
İnce Belli Zar Kanatlılar (Apocrita) alt takımının altındaki İğneli Zar Kanatlılar (Aculeata) infra takımından Karıncaları (Formicidae familyası) ve Arıları (Anthophila kladı) çıkartınca Apocrita'dan geriye kalanların hepsi Yaban Arısıdır.

Toparlamam gerekirse Yaban arısı (wasp) = Formicidae familyası ve Anthophila kladı hariç tüm Apocrita alt takımı üyeleri.
Yaban arıları ve arılar farklıdır. Yaban arıları daha önce evrimleşmiştir ve arılar tarih öncesi yaban arılarından evrimleşmiştir.

"Yaban arısı" deyince büyük ihtimalle çoğunuzun aklında sarı siyah, yuva yapıp koloni halinde yaşayan, mangal yaparken etlere dadanan korkunç görünen böcekler geliyordur.
Aslında Yaban arısı türlerinin çoook büyük bir kısmı görmediğiniz, görseniz bile yaban arısı olduğunu düşünmediğiniz, yalnız yaşayan, parazitoid, küçük ve gösterişsiz böceklerdir.

Genelde en çok Vespidae familyasındaki sosyal yaban arıları ile karşılaşıldığı ve onlar daha gösterişli göründüğü için tüm yaban arıları öyle zannedilmektedir.

Dünya çapında 154000'den fazla türü olan yaban arıları Dünya ve bulundukları ülkenin ekosistemi için oldukça önemlidir.

Biraz terimlere de bakalım:​

Türkçesi:İngilizcesi:Bilimsel adı:Not:
Yaban arısıWaspApocrita
Formicidae ve Anthophila dahil değil
ArıBeeAnthophila
Bombus arısı
Tüylü arı
Bumble beeBombus cinsiArılardan
KarıncaAntFormicidae
Eşek arısıHornetVespa cinsiYaban arılarından
Kağıt yaban arısıPaper waspPolistinaeYaban arılarından
...YellowjacketVespula ve Dolichovespula cinsleriYaban arılarından
Kadife karıncaVelvet antMutillidaeYaban arılarından, karınca değil
Panda karıncaPanda antEuspinolia militarisYaban arılarından, karınca değil
 

hasany

Süper Koloni
Moderatör
Yardımsever
İlklerden
Deneyimli Hobici
Tespit Uzmanı
Rehberkolik
Üye
Katılım
11 Ocak 2022
Mesajlar
2,214
Çözümler
453
Tepkime puanı
3,630
Eline sağlık dostum. Arı sınıflandırmalarını ve tür tespitlerini hep merak etmişimdir. Tür/Cins/Familya ayrımları hakkında da güzel bir konu açılabilir. Takipteyim😁😁
 

0959kedi

Majör
Yardımsever
Tespit Uzmanı
Rehberkolik
Üye
Katılım
29 Şub 2024
Mesajlar
394
Çözümler
56
Tepkime puanı
585
Eline sağlık dostum. Arı sınıflandırmalarını ve tür tespitlerini hep merak etmişimdir. Tür/Cins/Familya ayrımları hakkında da güzel bir konu açılabilir. Takipteyim😁😁
Teşekkürler. En öne çıkan yaban arısı familyası Vespidae'nin genel bilgileri ve Türkiye'deki türleri hakkında bir konu üzerine çalışıyorum şuan.😊
 

Ertugrulmustuluk09

Yumurta
Yardımsever
Üye
Katılım
25 Nis 2024
Mesajlar
804
Çözümler
55
Tepkime puanı
616
Bende ufak bir çalışma için araştırma yapmaya çalışıyorum ama Wiki ve inaturalist'ten başka kaynak bulamadım. Örümceklerdeki gibi wasplara da önerebileceğiniz kaynaklar var mı?
 

0959kedi

Majör
Yardımsever
Tespit Uzmanı
Rehberkolik
Üye
Katılım
29 Şub 2024
Mesajlar
394
Çözümler
56
Tepkime puanı
585
Hocam bu konuyla ilgili önerebileceğiniz kaynaklar ve başka makaleler var mı?
Princeton Üniversitesi Yayınları'nın Wasps of the World: A Guide to Every Family kitabı var. Tüm familyaların genel özelliklerinden bahsediyor. Bir de daha okumadım ama Wasps: The Astonishing Diversity of a Misunderstood Insect kitabı var, yorumları olumlu genel olarak.
 

Ertugrulmustuluk09

Yumurta
Yardımsever
Üye
Katılım
25 Nis 2024
Mesajlar
804
Çözümler
55
Tepkime puanı
616
Princeton Üniversitesi Yayınları'nın Wasps of the World: A Guide to Every Family kitabı var. Tüm familyaların genel özelliklerinden bahsediyor. Bir de daha okumadım ama Wasps: The Astonishing Diversity of a Misunderstood Insect kitabı var, yorumları olumlu genel olarak.
Çok teşekkür ederim kaynak bulmak gerçekten zor oluyor. Bildiğiniz başka kaynaklar varsa dmden veya buradan yazarsanız sevinirim. Çok soru soruyorum ama internette inaturalist ve Wikipedia dışında kaynak var mı örümcek kaynakları gibi kayıtlı türler, tanımlama anahtarları, genel bilgiler ve dahası için. Kitapları edinmem birkaç ay sürebilir o yüzden internet üzerinden birkaç kaynak öğrenmem lazım herşey için yeniden teşekkür ederim.
 
Üst