Vespidae Part 1 - Vespinae ve Polistinae - Türkiye'deki Türler

[0959kedi]

Koloni halinde yaşamaları, büyük boyları, güzel renkleri ve acı verici sokmaları ile Vespidae şüphesiz en bilinen ve ilgi çeken yaban arısı familyası. Bu konu Türkiye'deki türlerin genel bilgileri ve fotoğrafları ile tüm türlerin listesidir. Öncelikle bu gönderiye sadece listeyi koyacağım ve alta yanıt olarak tek tek ekleyeceğim.
Başta tüm Vespidae'yi tek konuda toplamak istiyordum. Türkiye'de 298 tür var ve 22 türü en öne çıkan Vespinae ve Polistinae alt familyalarıyken 276 türü neredeyse kimsenin merak etmediği Eumeninae ve Masarinae alt familyalarından. Bunu 2 parçaya bölmeye karar verdim, önce önemli Vespinae ve Polistinae'yi bitirip ondan sonra daha merak edenler için Eumeninae ve Masarinae'yi yapacağım.

-Tür Listesi-​

Vespinae:​

Vespa(Eşek arıları/Hornet):​

Vespa crabro
Vespa orientalis​

Vespula(Yellowjacket):​

Vespula austriaca
Vespula germanica
Vespula rufa
Vespula vulgaris​

Dolichovespula(Yellowjacket):​

Dolichovespula adulterina
Dolichovespula media
Dolichovespula norwegica
Dolichovespula omissa
Dolichovespula saxonica
Dolichovespula sylvestris​

Polistinae(Kağıt yaban arıları/Paper wasps):​

Parapolybia:​

Parapolybia escalerae​

Polistes:​

Polistes associus
Polistes atrimandibularis
Polistes biglumis
Polistes bischoffi
Polistes dominula
Polistes gallicus
Polistes nimpha
Polistes semenowi
Polistes sulcifer​

Kaynakça:​

Yıldırım, E. (2012). The distribution and biogeography of Vespidae (Hymenoptera: Aculeata) in Turkey. Türkiye Entomoloji Dergisi, 36(1), 23 - 42.
Yıldırım, E. (2013). Türkiye'deki Vespidae Türlerinin (Hymenoptera: Insecta) Önemi. Arıcılık Araştırma Dergisi, 5, 2 - 6.
Yıldırım, E. (2012). Contribution to the knowledge of the Vespidae (Hymenoptera, Aculeata) of Turkey, with a checklist of the Turkish species. Turkish Journal of Zoology, 36(3), 361 - 374. http://doi.org/10.3906/zoo-1012-62

 

[0959kedi]

Vespa(Eşek arıları/Hornets)​

Türkiye'de 2 Eşek arısı türü bulunur: Avrupa Eşek arısı(Vespa crabro) ve Doğu Eşekarısı(Vespa orientalis).

V. crabro(solda) işçisi ve V. orientalis(sağda) işçisi​

-V. crabro rengi genelde daha koyu olur.
-V. crabro'nun thoraxının üst orta kısmında siyah bir desen bulunur ve bazen üstünde iki bordo çizgi veya nokta bulunur.
-İkisinin de karnın üst ön kısmında sarı ince bir çizgi bulunur.
-V. crabro'nun karnında önden başlayan ve aşağı doğru devam eden siyah desen bulunur.
-V. orientalis'in sarı tonu daha açıktır ve desen olarak üstünde bordo noktalar bulunur.

V. crabro(solda) suratı ve V. orientalis(sağda) suratı​

-V. crabro'nun yüzündeki sarı leke sanki fırça ile boya damlatılmış gibi düzensizdir, çenesi de sarıdır ve bazen tüm yüzleri sarı olabilir.
-V. orientalis'in yüzündeki sarı desen ise dairesel bir şekil ve üzerinde ters üçgen şeklindedir.

Yuva​

2 türün de yuvaları çok benzerdir. Kağıttan, yukarı bağlayıp kenarlara larvalar hücreler ekleye ekleye büyütürler yeterince büyütünce aşağı doğru daha fazla kat eklerler. Eğer etrafı açık yere yaptılarsa etrafını duvarla kapatırlar, eğer ağaç içi gibi bir yere yapmışlarsa duvar örmeye gerek yoktur. V. orientalis, V. crabro'ya göre daha çok yer altına yuva yapar.

Yuva açık alanda, duvar örülmüş(sol), Yuva ağaç içinde, duvar örülmemiş(orta), yuvanın iç kısmı(sağ)​

V. crabro(solda) yayılımı ve V. orientalis(sağda) yayılımı​

Yaşam döngüsü​

Eşek arılarısı kolonisinin genel yaşam döngüsü şu şekildedir:
Nisan ortası/sonu - Kraliçe uyanır.
Mayıs - Kraliçe ilk yuvayı yapar ve ilk işçileri yumurtlar.
Haziran - ilk işçiler çıkar.
Temmuz/Ağustos ortası/bazen Eylül başı - İşçi sayısı artar, koloniler büyür ve 2. yuvaya taşınılır.
Ağustos sonu/Eylül başı/bazen Eylül ortası - İlk erkekler ve genç kraliçeler(karıncacı deyimiyle "prens" ve "prensesler") çıkmaya başlar.
Ekim/Kasım başı - Prensesler çiftleşir ve kış uykusuna hazırlanır. İlk kraliçe ölür.
Kasım ortası/sonu - koloni ölür.
Aralık, Ocak ve Şubat - Kraliçe toprak altında kış uykusunda.

Tabii ki bu tablo koloniden koloniye ve ortam koşullarına göre değişiklik gösterebilir.

Kraliçe, işçi ve erkek tanımı​

V. crabro ve V. orientalis boyları neredeyse aynıdır. Kraliçeler 35 mm civarı, işçi ve erkekler 25 mm civarıdır.
Erkeklerin antenlerinde 13 segment ve karnında 7 segment bulunurken dişilerin antenlerinde 12 segment ve karınlarında 6 segment bulunur. Yanlızca dişilerde iğne bulunur.

V. crabro işçisi(solda) ve V. crabro erkeği(sağda)​

Bu yazı gecikti, kusura bakmayın. Okuduğunuz için teşekkürler!

Görsel Kaynakça:​

Ryszard, bazı hakları saklıdır (CC BY-NC 2.0) - https://www.inaturalist.org/photos/55845561
Jacky Judas, bazı hakları saklıdır (CC BY 4.0) - https://www.inaturalist.org/photos/46154389
H. Zell, bazı hakları saklıdır (CC BY-SA 3.0) - https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Vespa_crabro_head_01.jpg
Akkar Trail, bazı hakları saklıdır (CC BY-NC 4.0) - https://www.inaturalist.org/photos/115553535
Michael Apel, bazı hakları saklıdır (CC BY 2.5) - https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Vespa_crabro_nest_full.jpg
Kellogg, Vernon L. (Vernon Lyman), 1867-1937, No restrictions, - https://commons.wikimedia.org/wiki/File:American_insects_(1905)_(14763035924).jpg
Wilhelm Zimmerling PAR, bazı hakları saklıdır (CC BY-SA 4.0) - https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ruhland,_Stadtmühle_2,_Hornissennest_auf_Spitzdachboden_verlassen,_Hülle_entfernt,_Seitenansicht,_03.jpg
Michal Klajban, bazı hakları saklıdır (CC BY-SA 4.0) - https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Vespa_crabro_-_distribution_map.svg
Nef614, bazı hakları saklıdır (CC BY-SA 4.0) - https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Vespa_orientalis_Distribution_Map2.svg
Richard Bartz, Munich aka Makro Freak, bazı hakları saklıdır (CC BY-SA 2.5) - https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Vespa_crabro_germana_with_prey_Richard_Bartz_Crop.jpg
N-double-u, bazı hakları saklıdır (CC BY-SA 3.0) - https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Vespa_crabro_ventral_view.jpg